ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای بازار واردات ایران با روش تصمیم‌گیری چند معیاره

فصلنامه بازاریابی پارس مدیر

دوره ۵، شماره ۱۷، زمستان ۱۳۹۸

محمدعلی موسایی * (الف)، زکیه شوشتریان (ب)

چکیده

هدف پژوهش حاضر ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای بازار واردات با روش تصمیم‌گیری چند معیاره (مطالعه موردی: بازار واردات ایران) است. جامعه پژوهش موردنظر مدیران شرکت های تجاری (صادراتی و وارداتی) است. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته است که بر اساس عوامل مؤثر بر بازار واردات طراحی شده است. ۴ معیار و ۱۱ زیر معیار شناسایی شدند. در روش‌های دلفی و تحلیل شبکه ای فازی  جامعه آماری تحقیق، کارشناسان و مدیران شرکت بودند. با استفاده از روش گلوله برفی، ۱۰ نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای بررسی وضعیت موجود عوامل غربالگری شده با استفاده از دیدگاه کارکنان شرکت، حجم جامعه آماری یعنی مدیران شرکت های تجاری (صادراتی و وارداتی)، حدود  340 نفر تخمین زده شد و با استفاده از فرمول کوکران، تعداد افراد نمونه محاسبه گردید. با استفاده از فرمول کوکران ۱۸۱ نفر به‌عنوان نمونه در این تکنیک به‌طور تصادفی انتخاب شدند؛ بنابراین ابتدا با استفاده از تکنیک دلفی، معیارها شناسایی شدند و در تکنیک تحلیل عامل اکتشافی دسته بندی شدند و با استفاده از روش تحلیل شبکه ای فازی رتبه بندی شدند. نتایج تحقیق بیانگر این است که در سطح معیارهای اصلی، عوامل اقتصادی در بازار واردات در اولویت اول قرار دارد. با توجه به شرایط کشور ایران و تحریم‌های موجود و مشکلات متعدد تأمین مالی واردات، می‌توان گفت، واردات در کالاهای غیرضروری هزینه‌های بالایی بر دولت تحمیل می‌کند که ازجمله کاهش نرخ اشتغال است.  با توجه به بیانات رهبر انقلاب اسلامی و شعار توسعه‌ی تولید ملّی در جهت دور زدن تحریم‌های اقتصادی و شکوفایی اقتصادی، واردات در کالاهای ضروی می‌بایست به کمترین مقدار خود برسد.  تا زمانی که به‌صورت داخلی بتوان انتقال فناوری را جایگزین نمود، بهتر است در تأمین کالاهای اساسی از واردات بهره گرفت.

واژگان کلیدی: بازار واردات، فرصت‌های واردات، تهدیدات واردات، تحلیل شبکه ای

دانلود مقاله تمام متن